Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców otrzymał od Ministra Zdrowia objaśnienia prawne w zakresie stosowania tzw. opłaty cukrowej, o które wystąpił 2 lutego 2021 r. w związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami.
Rzecznik MŚP otrzymał objaśnienia o następującej treści:
A. Czy w świetle art. 12b ust. 1 UOZ napoje w tym napoje z automatów (np. napoje w sieciach fast food) – przygotowywane z syropów oraz na bazie lub z dodatkiem syropów np. kawa z dodatkiem syropu (w stosunku do których to syropów pobrano opłatę na wcześniejszym etapie obrotu) podlegają ponownie naliczanej opłacie, o której mowa w art. 12a ust. 1 UOZ?
W odpowiedzi na pytanie Rzecznika MŚP, Minister Zdrowia wskazał, że w sytuacji opisanej w punkcie A opłacie podlegają syropy (jeżeli zawierają dodatek substancji o właściwościach słodzących, kofeiny lub tauryny) z których przygotowywane są napoje z automatów. Napój sporządzony przez rozcieńczenie syropu wodą nie podlega ponownej opłacie. W takim przypadku podmiotem obowiązanym do zapłaty opłaty nie jest podmiot sprzedający napoje o których mowa w punkcie A, lecz podmiot zaopatrujący w te produkty (syropy), o ile podmiot sprzedający nie prowadzi sprzedaży detalicznej jako producent, podmiot nabywający napoje w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub importer napoju, a także nie jest zamawiającym w rozumieniu ustawy.
B. Czy w świetle art. 12b ust. 1 UOZ napoje z dodatkiem kofeiny dodawanej jako aromat naturalny lub aromat smakowy w śladowych ilościach (np. 0,03%) podlegają opłacie o której mowa w art. 12a ust. 1 UOZ?
Napoje zawierające dodatek kofeiny lub tauryny są objęte opłatą w wysokości 0,10 zł w przeliczeniu na litr napoju. W związku z powyższym, jeżeli produkt w wykazie składników zawiera dodatek kofeiny to podlega on opłacie.
C. Czy w świetle art. 12b ust. 1 UOZ napoje w proszku, koncentraty (np. barszcz w postaci koncentratu lub barszcz w postaci proszku) – podlegają opłacie, o której mowa w art. 12a ust. 1 UOZ?
Odpowiadając na ww. pytanie Rzecznika MŚP, Minister Zdrowia wskazał, że za syrop objęty opłatą rozumie się smakowy środek spożywczy przeznaczony do ewentualnego rozcieńczenia z wodą lub wykorzystywany jako dodatek do napojów czy deserów. Produkty w postaci proszku (zupy, napoje) nie są objęte opłatą.
D. Czy w świetle art. 12a ust. 1 UOZ opłacie podlegają towary nabyte przez przedsiębiorcę przed końcem 2020 r., a zbywane dopiero w 2021 r.?
W przypadku napojów znajdujących się na stanie magazynowym na koniec 2020 r. podmiotu prowadzącego jednocześnie sprzedaż hurtową i detaliczną, należy zwrócić uwagę na art. 12e ust. 3 ustawy, który mówi, że obowiązek zapłaty opłaty ciąży na podmiocie sprzedającym napoje, o których mowa w art. 12a ust. 1, podmiotowi prowadzącemu jednocześnie sprzedaż detaliczną oraz hurtową. W takim przypadku opłatę odprowadza się od wszystkich sprzedanych temu podmiotowi napojów objętych opłatą. W związku z powyższym, ani podmiot sprzedający napoje do podmiotu prowadzącego sprzedaż detaliczną i hurtową ani podmiot prowadzący sprzedaż detaliczną i hurtową nie są zobowiązani do zapłaty opłaty od produktów sprzedanych i nabytych w 2020 r. Z kolei odnosząc się do kwestii naliczania opłaty od produktów będących na stanie magazynowym hurtownika na koniec 2020 r., warto zauważyć, że art. 12e ust. 1 ustawy, mówi, że obowiązek zapłaty opłaty powstaje z dniem wprowadzenia na rynek krajowy napoju, o którym mowa w art. 12a ust. 1. Zgodnie z art. 12a ust. 2 ustawy przez wprowadzenie na rynek krajowy napojów, o których mowa w ust. 1, rozumie się sprzedaż napojów przez podmioty obowiązane do zapłaty opłaty, o których mowa w art. 12d ust. 1, do pierwszego punktu, w którym jest prowadzona sprzedaż detaliczna oraz sprzedaż detaliczna napojów przez: producenta, podmiot, o którym mowa w art. 12d ust. 1 pkt 2, podmiot nabywający napoje w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub importera napoju, albo sprzedaż w przypadku, o którym mowa w art. 12e ust. 3. O ile wprowadzenie na rynek krajowy napojów zakupionych przez hurtownika w 2020 r., nastąpiło po dniu 1 stycznia 2021 r., napoje te będą podlegały opłacie.
E. Czy w świetle art. 106e ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 poz. 106 ze zm. – dalej VATU) opłata powinna być umieszczana na fakturze? Jakie elementy powinna zawierać faktura, która dokumentuje sprzedaż towarów objętych opłatą?
Korzystając z dotychczasowej dowolności, polscy podatnicy mają dostosowane do własnych potrzeb systemy, których funkcjonalności powinny odpowiadać obowiązującym przepisom. Podkreślić należy, że w IV kwartale 2021 r. Ministerstwo Finansów planuje wprowadzić dla podatników rozwiązanie mające charakter fakultatywny, tj. możliwość wystawiania i otrzymywania faktur za pośrednictwem przygotowywanego systemu teleinformatycznego. W wyniku wdrożenia tego rozwiązania zwiększy się m.in. pewność podatników co do prawidłowości wystawianych i otrzymywanych dokumentów, poprzez wprowadzenie elektronicznego ustrukturyzowanego wzoru faktury. Projekt przepisów o Krajowym Rejestrze e-Faktur został przekazany do konsultacji społecznych i międzyresortowych. Link do projektu ustawy: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12343202.
F. W jaki sposób i w oparciu o jakie dokumenty przedsiębiorca na którym ciąży obowiązek zapłaty opłaty w świetle art. 12d ust. 1 UOZ powinien zweryfikować informacje czy kupujący prowadzi handel detaliczny? Czy wystarczające jest świadczenie nabywcy w ww. zakresie? Czy oświadczenie nabywcy wyłącza odpowiedzialność za niepobranie opłaty?
W ustawie nie zostało wskazane w jaki sposób ma nastąpić rozpoznanie czy podmiot, do którego sprzedawane są napoje prowadzi sprzedaż detaliczną lub hurtową. Informacje te można ustalić np. na podstawie KRS. W ocenie Ministerstwa Zdrowia, uzyskanie oraz udokumentowanie informacji leży po stronie podmiotu zobowiązanego do zapłaty opłaty.
Jacek Cieplak, zastępca rzecznika małych i średnich przedsiębiorców
Cała gastronomia czekała na przedmiotowe objaśnienia. Cieszy aprobata stanowiska przedstawionego w naszym wniosku w świetle, którego zapłata opłaty cukrowej od syropu przez dostawcę wyłącza obowiązek uiszczenia jej przez nabywcę na dalszych fazach obrotu. Minister w sposób trafny wskazał, ze napój sporządzony przez rozcieńczenie syropu wodą nie podlega ponownej opłacie cukrowej.
