Pojęcie savoir-vivre wywodzi się z języka francuskiego i tłumaczone jest jako „sztuka życia”, zaś jego korzenie sięgają aż starożytnej Grecji. Przywiązywanie wagi do dobrych manier zatarło się jednak w średniowieczu, aby powrócić wraz z nastaniem renesansu. Warto poznać kilka podstawowych zasad dotyczących zachowania w restauracji, aby bez problemu odnaleźć się w nowej sytuacji i zrobić dobre pierwsze wrażenie na towarzyszu spotkania.
Zasady savoir-vivre otaczają nas na każdym kroku, jednak w restauracji lub podczas eleganckiego posiłku obowiązuje ich naprawdę wiele. O podstawach dobrego zachowania przy stole słyszeliśmy na pewno od rodziców, m.in. o tym, że niekulturalnie jest mówić z pełną buzią. Jakie inne zasady powinien znać każdy? Na temat dobrych manier w lokalu wypowiedzieli się eksperci z Zamku Topacz.
Podczas jedzenia
„Mając przed sobą całą zastawę sztućców, należy zacząć od tych najdalszych i wraz z kolejnym posiłkiem zbliżać się do talerza. Bardzo ważny jest sposób jedzenia ryby lub mięsa – trzeba zawsze pamiętać o odkładaniu ości lub kości na jeden bok talerza. Jeśli wybrane owoce morza potrzebują obrania lub rozebrania, to kelner przyniesie osobne naczynie, do którego powinno się wyrzucać „resztki” – tłumaczy Anna Smulczyńska, Dyrektor Gastronomii
Obsłudze restauracji wielu problemów przysparza także złe odłożenie sztućców na talerz, ponieważ to od tego zależy, na jakim etapie posiłku jesteśmy. Dzięki przestrzeganiu zasad savoir-vivre ułatwiamy sobie bezsłowny kontakt z kelnerem.
„Jeśli goście ułożą sztućce na tzw. krzyż, oznacza to, że jeszcze nie skończyli. Gdy nóż leży równolegle do widelca to znak, że talerz może zostać zabrany. Ułożenie łyżeczki jest z kolei istotne przy kawie lub herbacie – poprawnie powinna leżeć cała na podstawce, dzięki temu krople napoju nie kapią na stół” – doradza Smulczyńska.
Siedząc przy stole należy mieć wyprostowane plecy i nie zakładać nogi na nogę oraz unikać opierania łokci o blat. W restauracjach średniej i wyższej klasy na stole znajdziemy materiałową serwetkę, którą powinno się położyć na kolanach. W serwetę wycieramy usta, nie tylko po skończeniu jedzenia, ale również przed napiciem się (dotyczy to szczególnie kobiet, które mają na ustach pomadkę). Jeżeli odchodzimy od stołu jedynie na chwilę, serwetkę odkładamy na krzesło, natomiast po skończeniu jedzenia, zostawiamy ją na stole. Gdy rozpoczniemy konsumpcję kierujemy łyżkę czy widelec wprost do ust – nie nachylamy się głową ku talerzowi. Potrawę zaczynamy jeść dopiero wtedy, kiedy wszystkie osoby otrzymały pierwsze dania.
Podczas picia
Jeżeli chodzi o spożywanie napojów, najważniejsze zasady dotyczą trzymania kieliszków, które chwytamy wyłącznie za nóżkę. Warto również wspomnieć, że o ile możemy zjeść wszystko, co zostało nam podane na talerzu (np. przyozdobienia deserów), o tyle owoców umieszczonych na brzegu szklanki, w której został nam podany drink, nie powinniśmy spożywać. Zasada ta nie dotyczy jednak tych dodatków, które są serwowane wewnątrz drinka.
W towarzystwie
Obecnie bardzo istotne jest pamiętanie o tym, że w restauracji nie wypada kłaść telefonu na stole. Najlepiej wyciszyć urządzenie i schować głęboko w torebce lub kieszeni. Jeżeli sytuacja zmusza nas do tego, aby odebrać lub wykonać telefon, przepraszamy grzecznie współtowarzyszy posiłku i odchodzimy na bok, aby im nie przeszkadzać.
Niegrzeczne jest również zbyt głośne prowadzenie rozmowy przy stole. Pamiętajmy, że w restauracji znajdują się także inni goście, dlatego starajmy się mówić tak, aby słyszał nas tylko nasz rozmówca.
Kosztując różnych, wcześniej nieznanych nam dań, często zastanawiamy się, czy możemy spróbować potrawy drugiej osoby, na przykład partnera. Jest to jak najbardziej dozwolone – możemy wymienić się talerzami lub sięgnąć po kęs z talerza obok za pomocą własnego widelca.
Wyjeżdżając za granicę trzeba pamiętać, że zasady savoire-vivre są uwarunkowane kulturowo, dlatego w zależności od kraju mogą się różnić. Najlepiej przed wyjazdem sprawdzić panujące tam normy obyczajowe.