Ostatnie miesiące to seria regularnych, choć nieznacznych wahań w nastrojach polskich nabywców. Główny wskaźnik barometru wciąż utrzymuje się jednak na dwucyfrowym minusie. Najnowsze badanie przeprowadzone przez GfK wskazuje ponadto, że w przyszłość wciąż patrzymy z dużą ostrożnością i nie spodziewamy się znaczącej poprawy stanu naszych finansów.
Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK, czyli syntetyczny wskaźnik ilustrujący aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich, wyniósł w kwietniu 2023 r. -13,2 i wzrósł o 3,9 jednostki w stosunku do poprzedniego miesiąca. Nastroje wciąż utrzymują się zatem na bardzo niskim poziomie – wciąż jednym z najniższych w całej historii badania.
W kwietniu poziom nastrojów konsumenckich w Unii Europejskiej również lekko drgnął w górę: średnia unijna wynosi -18,9 wobec -20,6 w marcu 2023 r.
Według badań GfK w kwietniu 2023 r. Polacy określali swoją aktualną sytuację finansową jako lepszą, niż w marcu 2023 r. Wynik wciąż utrzymuje się jednak mocno pod kreską (wskaźnik -16,4 wobec -24,8 z marca 2023 r.). W przyszłość konsumenci spoglądali również nieco mniej krytycznie, niż jeszcze miesiąc temu (średni wskaźnik wyniósł -15,4 wobec -19,2 sprzed miesiąca). 43 proc. spodziewa się, że kolejne miesiące przyniosą wzrost bezrobocia, jednak wynik ten jest niższy o 3 p.p., niż w marcu 2023 r. Obawy związane z rynkiem pracy sukcesywnie spadają, dając w efekcie spadek o około 10 p.p. od stycznia 2023 r. Jednocześnie już prawie 60 proc. Polaków jest zdania, że ceny towarów i usług wciąż będą rosnąć, przy czym już niemal co drugi ankietowany (45,7 proc.) uważa, iż inflacja – wbrew zapowiedziom Rady Polityki Pieniężnej – utrzyma dwucyfrową dynamikę.
– Kwietniowa poprawa wskaźnika nastrojów konsumenckich to sygnał wysyłany przez polskich nabywców, którzy mówią: jest źle, ale nie tak źle jak się spodziewaliśmy i jak zapowiadano. Pomimo utrzymującej się już wiele miesięcy rekordowo wysokiej inflacji, w handlu nie widać twardych oznak załamania. Biznes, zwłaszcza w sektorze FMCG, ma się przyzwoicie – choć warto podkreślić, że ilościowo kupujemy wyraźnie mniej produktów niż przed rokiem. O ile w najbliższym czasie w gospodarce nie wydarzy się nic nieprzewidzianego, nie powinniśmy oczekiwać gwałtownej zmiany wyników. Przed nami prawdopodobnie kolejne wymagające miesiące, w których polscy nabywcy utrzymają pragmatyczną strategię oszczędzania i każdą wydaną złotówkę będą oglądali bardzo dokładnie – mówi Barbara Lewicka, senior director w GfK.
W kwietniu 2023 r. ujemne nastroje konsumenckie dotyczyły wszystkich grup wiekowych analizowanych przez GfK. Najwyższy poziom zadowolenia – podobnie, jak w poprzednim miesiącu – wskazywały osoby w wieku 23-29 lat. Pomimo tego, że wynik w kwietniu wyniósł -3,2, w poprzednim miesiącu był on dodatni. Na drugim biegunie znalazły się osoby w wieku 40-49 z wynikiem -23,4. Młodzi Polacy spodziewają się jednocześnie, że w najbliższym roku spadnie się jakość ich życia, na co wskazuje drastyczny spadek wartości wskaźnika o 16,5 p.p. (-8,5 w kwietniu 2023 wobec 8,1 w marcu 2023).
W porównaniu z poprzednim miesiącem, ponownie zmniejszyła się dysproporcja w nastrojach ze względu na poziom wykształcenia. Najlepsze nastroje GfK odnotowało wśród osób z wykształceniem podstawowym (-7,3), zaś najgorsze u osób z wykształceniem wyższym (-15,1).
W kwietniu 2023 r. kluczowe składowe Barometru Nastrojów Konsumenckich kształtowały się następująco:
Informacje o badaniu
Badanie zrealizowano w dniach 7-13 kwietnia 2023 r. w ramach wielotematycznego badania omnibusowego e-Bus metodą CAWI (wspomaganych komputerowo wywiadów z respondentami z wykorzystaniem ankiety umieszczonej w internecie) na kwotowej, reprezentatywnej przedmiotowo, ogólnopolskiej próbie n=1000 osób. Struktura respondentów została dobrana z zachowaniem rozkładu wybranych parametrów społeczno-demograficznych odzwierciedlającego rozkład tych cech w populacji generalnej.
Barometr może przyjmować wartości od –100 do +100 i jest to saldo pomiędzy opiniami pozytywnymi a negatywnymi. Dodatnia wartość barometru wskazuje na to, iż w danej fali badania liczba konsumentów nastawionych optymistycznie przeważa nad liczbą konsumentów nastawionymi pesymistycznie. Wartość ujemna barometru oznacza odwrócenie tej proporcji.
Barometr jest zagregowanym wskaźnikiem sporządzanym na zlecenie Komisji Europejskiej, wyliczanym od 1985 roku. Obecnie indeks obejmuje 27 krajów. Dane dla Polski pochodzą z badania GfK współfinansowanego przez Komisję Europejską.