Ministerstwo Sprawiedliwości w Polsce przedstawiło projekt nowej ustawy franczyzowej, która ma na celu uregulowanie tej ważnej formy działalności gospodarczej. Projekt trafił do konsultacji publicznych.
Franczyza jest niezwykle popularna w sektorach hotelarskim i gastronomicznym, stanowiąc kluczowy element strategii rozwoju wielu przedsiębiorstw. Dzięki modelowi franczyzy, hotele i restauracje mogą szybko się rozwijać, korzystając z ugruntowanej marki i sprawdzonych praktyk biznesowych. W Polsce, gdzie rynek franczyzy rośnie i ma perspektywy dalszego wzrostu, temat nowej ustawy franczyzowej jest niezwykle istotny dla przedsiębiorców działających na tym rynku. Regulacje te mogą wpłynąć na sposób, w jaki działają sieci franczyzowe, wprowadzając standardy, które mogą zwiększyć przejrzystość, uczciwość i efektywność.
Główne założenia ustawy
- Definicja franczyzy
Projekt ustawy wprowadza jasną definicję franczyzy, której dotąd nie było w polskim porządku prawnym. Pozwoli to – w razie sporu – uniknąć dowolnych interpretacji przed sądem.
2. Dokument informacyjny znany przed zawarciem umowy
Nowe przepisy zobowiązują franczyzodawcę do udostępniania franczyzobiorcy na 14 dni przed podpisaniem umowy dokumentu informacyjnego zawierającego najistotniejsze jej warunki. To zapewni większą ochronę prawną franczyzobiorcy.
3. Nowy sąd arbitrażowy
Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje także utworzenie sądu arbitrażowego, który rozpoznawałby sprawy dotyczące umowy franczyzy. W projekcie określono m.in. zasady postępowania przed tym sądem i skuteczności jego wyroków. Sąd ten przyspieszyłby postępowania w takich sprawach i ułatwił dalszą współpracę stron.
4. Zakaz konkurencji – precyzyjne reguły
Ustawa określi też zakres zakazu konkurencji, co zapewni ochronę interesów franczyzodawcy i jednocześnie nie ograniczy nadmiernie prawa franczyzobiorcy do podejmowania zatrudnienia lub prowadzenia działalności gospodarczej.
5. Termin wypowiedzenia umowy
Projekt ustawy reguluje sprawę terminów wypowiedzenia. Wzięto pod uwagę interesy obu stron. Nikt nie będzie jednak związany umową mimo pojawienia się szczególnych okoliczności, które sprawiają, że prowadzenie dalszej działalności franczyzowej stałoby się bezcelowe.
6. Kary umowne i weksle
Proponowane w projekcie rozwiązania uwzględniają postulaty franczyzobiorców. Kary umowne za naruszenie umowy są bowiem jedną z najbardziej istotnych kwestii przesądzających o opłacalności franczyzy i równowadze stron biznesu.
Nowe przepisy zawierają też rozwiązania dotyczące weksli in blanco – powszechnego zabezpieczenia roszczeń franczyzodawcy. Doprecyzowują praktykę wystawiania takich weksli.
7. Specjalna aplikacja dla umów franczyzy
Kolejnym zaprezentowanym pomysłem jest stworzenie aplikacji dla umów franczyzy, która pozwalałby na sprawdzenie, czy dana umowa nie wykracza poza dobre praktyki. Rozwiązanie oparte byłoby na specjalnym algorytmie. Dzięki temu można by zweryfikować, czy umowa spełnia odpowiednie standardy rynkowe.
8. Znak dobrej marki – gwarancja renomy biznesu
Innym pomysłem Ministerstwa Sprawiedliwości jest wprowadzenie znaku dobrej marki lub dobrych praktyk, którym posługiwałby się franczyzodawca spełniający wypracowane standardy rynkowe. Dzięki takiemu logo potencjalny franczyzobiorca dostawałby informację, że franczyzodawca spełnia najwyższe standardy, a franczyzodawca wzmocniłby swą renomę.
Franczyza w Polsce
W Polsce korzysta z umowy franczyzowej ponad pół miliona osób, a w 2020 roku było około 1300 sieci franczyzowych. W sektorach hotelarskim i restauracyjnym, franczyza jest kluczowym narzędziem do rozwoju i ekspansji.
Problemy i wykorzystanie franczyzy
Raporty wskazują na problemy związane z nierzetelnymi informacjami, brakiem przygotowania do prowadzenia działalności, nierównowagą kontraktową stron i długimi okresami sporów sądowych. W sektorze restauracyjnym, te problemy mogą wpływać na jakość usług i zadowolenie klientów.
