Po raz ostatni na takim poziomie nastroje polskich konsumentów znajdowały się październiku 2021 r. Choć wskaźnik wciąż utrzymuje się na minusie, Polacy przebadani przez GfK wskazują na istotną poprawę kondycji ekonomicznej kraju i z większym optymizmem patrzą w przyszłość. Takie dane płyną z najnowszego Barometru Nastrojów Konsumenckich opracowanego przez firmę GfK.
Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK, czyli syntetyczny wskaźnik ilustrujący aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich, wyniósł w maju 2023 r. -5,3 i wzrósł aż o 7,9 jednostki w stosunku do poprzedniego miesiąca.
W maju poziom nastrojów konsumenckich w Unii Europejskiej praktycznie nie uległ zmianie: średnia unijna wynosi -18,3 wobec -18,9 w kwietniu 2023 r.
Według badań GfK w maju 2023 r. Polacy określali swoją aktualną sytuację finansową jako lepszą, niż w kwietniu 2023 r. Wynik wciąż pozostał na minusie, jednak wzrósł o prawie 6 jednostek (wskaźnik -10,5 wobec -16,4 w kwietniu 2023 r.). W przyszłość konsumenci spoglądali również zdecydowanie mniej krytycznie, niż jeszcze miesiąc temu, co wpłynęło na poprawę wyniku o 11,7 p.p. (średni wskaźnik wyniósł -3,7 wobec -15,4 sprzed miesiąca).
Wśród badanych nie brakuje także pesymistów. 43 proc. Polaków spodziewa się, że kolejne miesiące przyniosą wzrost bezrobocia i – odnosząc się do kwietnia 2023 r. – wynik nie uległ zmianie. Do maja 2023 r. obawy związane z rynkiem pracy sukcesywnie spadały. Jednocześnie 57 proc. respondentów jest zdania, że ceny towarów i usług wciąż będą rosnąć, przy czym już 42 proc. uważa, iż inflacja – wbrew zapowiedziom Rady Polityki Pieniężnej – utrzyma dwucyfrową dynamikę.
– Warto pamiętać, że nastroje konsumenckie są złożonym zjawiskiem, zależnym od wielu czynników, dlatego nie tylko subtelne wyhamowywanie inflacji, ale np. ładniejsza pogoda i dłuższe dni mogą mieć realny wpływ na ich poprawę. Majowy wzrost, który na przestrzeni lat często pojawiał się właśnie w tym okresie, jest dość znaczący, dlatego nie można deprecjonować faktycznej poprawy nastrojów. Warto tutaj nadmienić, że w maju spora część Polaków otrzymała większy niż w poprzednich latach zwrot podatku, który trudno zbagatelizować. W tej sytuacji czerwcowy i lipcowy wynik powie nam znacznie więcej na temat trendu, który kształtuje się u konsumentów. Za dwa miesiące dowiemy się czy był to krótkofalowy przypływ pozytywnej energii i optymizmu, czy też Polacy – pomimo wielu wyzwań ekonomicznych i geopolitycznych – faktycznie zaczęli bardziej pozytywnie oceniać swoją codzienność i perspektywy na przyszłość. Jeśli tak by się stało, barometr po raz pierwszy od dawna zbliżyłby się do dodatniego wyniku – mówi Michał Pawełczyk, Senior Project Manager w GfK.
W maju 2023 r. ujemne nastroje konsumenckie dotyczyły czterech z sześciu grup wiekowych wytypowanych przez GfK. Najwyższy poziom zadowolenia przypadał grupie wiekowej 15-22 lata (14,4). Wysoki wynik na plusie osiągnęły również osoby w wieku 23-29 lat (8,4). Na drugim biegunie znalazły się osoby w wieku emerytalnym, osiągając wynik -15,9. W przypadku osób w grupie wiekowej 40-49 wskaźnik wzrósł o ponad 14 jednostek (-9,3 wobec -23,4 w kwietniu 2023 r.) a w grupie 50-59 wzrósł ponad trzykrotnie (-5,1 wobec -17,8 w kwietniu 2023 r.). Młodzi Polacy do 29 roku życia spodziewają się, że w najbliższym roku wzrośnie się jakość ich życia, osiągając wynik 8,5 w grupie wiekowej 15-22 i 11,2 w grupie wiekowej 23-29.
W porównaniu z poprzednim miesiącem, ponownie zmniejszyła się dysproporcja w nastrojach ze względu na poziom wykształcenia. Najlepsze nastroje GfK odnotowało wśród osób z wykształceniem podstawowym, które w tym miesiącu jest na plusie (1,1 wobec -7,3 w kwietniu 2023 r.), zaś najgorsze u osób z wykształceniem wyższym (-11,2).
W maju 2023 r. kluczowe składowe Barometru Nastrojów Konsumenckich kształtowały się następująco:
Informacje o badaniu
Badanie zrealizowano w dniach 12-17 maja 2023 r. w ramach wielotematycznego badania omnibusowego e-Bus metodą CAWI (wspomaganych komputerowo wywiadów z respondentami z wykorzystaniem ankiety umieszczonej w internecie) na kwotowej, reprezentatywnej przedmiotowo, ogólnopolskiej próbie n=1000 osób. Struktura respondentów została dobrana z zachowaniem rozkładu wybranych parametrów społeczno-demograficznych odzwierciedlającego rozkład tych cech w populacji generalnej.
Barometr może przyjmować wartości od –100 do +100 i jest to saldo pomiędzy opiniami pozytywnymi a negatywnymi. Dodatnia wartość barometru wskazuje na to, iż w danej fali badania liczba konsumentów nastawionych optymistycznie przeważa nad liczbą konsumentów nastawionymi pesymistycznie. Wartość ujemna barometru oznacza odwrócenie tej proporcji.
Barometr jest zagregowanym wskaźnikiem sporządzanym na zlecenie Komisji Europejskiej, wyliczanym od 1985 roku. Obecnie indeks obejmuje 27 krajów. Dane dla Polski pochodzą z badania GfK współfinansowanego przez Komisję Europejską.
