W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił do Ministra Zdrowia o wydanie objaśnień prawych w zakresie stosowania tzw. opłaty cukrowej.
Rzecznik MŚP wniósł o wydanie objaśnień w następującym zakresie:
Opłata cukrowa powinna być traktowana jako danina jednorazowa (jednofazowa), której główną cechą jest obowiązek uiszczenia jej wyłącznie na jednej z faz obrotu. Z uwagi na jednofazowy charakter opłaty cukrowej, bez znaczenia powinna więc pozostawać dalsza modyfikacja produktu, od którego została już uiszczona opłata cukrowa. W związku z powyższym napoje w tym napoje z automatów (np. napoje w sieciach fast food) – przygotowywane z syropów oraz na bazie syropów np. kawa z dodatkiem syropu (w stosunku do których pobrano opłatę) nie podlegają opłacie cukrowej.
W ocenie Rzecznika MŚP napoje z dodatkiem kofeiny w dodawanej jako aromat naturalny lub aromatu smakowy w śladowych ilościach (np. 0,03%) nie podlegają opłacie cukrowej.
Ponieważ zakres opodatkowania został ograniczony do napojów oraz syropów. Tym samym napoje w proszku, koncentraty (np. barszcz w postaci koncentratu lub barszcz w postaci proszku) nie podlegają opłacie cukrowej.
Z uwagi na brak przepisów przejściowych, przepisy ustawy nowelizującej stosujemy bezpośrednio do towarów które zostały nabyte przez przedsiębiorcę w 2021 r. i które są zbywane w 2021 r. Tym samym towary nabyte przez przedsiębiorcę przed końcem 2020 r., nie podlegają opłacie cukrowej.
Przepis ustawy o VAT określa, jakie dane „co najmniej” powinna zawierać prawidłowo wystawiona faktura. W świetle ww. przepisu, zdaniem Rzecznika MŚP brak jest obowiązku umieszczania informacji o opłacie na fakturze.
Niemniej umieszczenie dodatkowych adnotacji na fakturze wystawionej zgodnie z ww. przepisem, w tym informacji o opłacie, nie narusza ustawy o podatku VAT. W takim przypadku dodatkowe informacje o opłacie powinny być zamieszczane w miejscu wolnym, wydzielonym na fakturze, tak aby nie powodowały one nieczytelności czy zniekształceń danych podstawowych, zawartych na fakturze.
Przepisy ustawy nie określają w jaki sposób przedsiębiorca powinien dokonywać weryfikacji statusu kontrahenta. Tym samym w ocenie Rzecznika MŚP dopuszczalne są wszelkie metody potwierdzania prowadzenia handlu detalicznego przez nabywcę. W szczególności przedsiębiorca, na którym ciąży obowiązek zapłaty opłaty może w oparciu o pisemne oświadczenie nabywcy zweryfikować okoliczność czy kupujący prowadzi handel detaliczny.
– Opłata cukrowa, analogicznie jak i podatek akcyzowy, powinna być płacona jednofazowo. Zapłata jej przez dostawcę wyłącza więc obowiązek uiszczenia jej przez nabywcę na dalszych fazach obrotu. Dlatego też dalsza modyfikacja syropu od którego dostawy uiszczono opłatę na przykład poprzez jego rozcieńczenie nie podlega ponownej opłacie – wskazuje Jacek Cieplak, zastępca rzecznika małych i średnich przedsiębiorców.
