Wielokulturowa różnorodność Polski ma swoje odzwierciedlenie w specyficznych dla danych regionów potrawach i obyczajach. Czy wiecie, co znajduje się na wigilijnych stołach na Mazowszu, Podhalu czy Podlasiu? Kto zajada się owsianym kiślem, a kto przyczepia do drzwi domów podłaźniczki? W oczekiwaniu na pierwszą gwiazdkę zapraszamy Was w wigilijną podróż po najciekawszych świątecznych przysmakach i tradycjach, które kultywuje się w różnych zakątkach Polski.
Polska tradycja kulinarna jest niezwykle urozmaicona, widać to szczególnie w Wigilię. Jedyną zasadą, łączącą wszystkie regiony w tym dniu jest serwowanie bezmięsnych i postnych potraw. I na tym podobieństwa się kończą.
Co dało pole, ogród, las czyli kolacja wigilijna na Mazowszu
Na tradycyjnym stole w mazowieckich chatach tego dnia pojawiły się potrawy stworzone z tego, co dała natura: specjały z kapusty, grochu, kaszy, suszonych grzybów i owoców oraz ziemniaków i maku. Zajadano się śledziami, pierogami z kapustą i grzybami czy kluskami z makiem i zupa grzybową. Ostatnim punktem menu były słodkie racuchy i kompot z suszu. I choć wiele z tych tradycyjnych dań znajdziemy we współczesnym menu mieszkańców Mazowsza, to jednak dawne przesądy i wróżby związane z Wigilią nie są już kultywowane. Jednym z nich było na przykład obwiązywanie nóg stołu wigilijnym łańcuchem „ aby chleb trzymał się domu” i wkładanie lemiesza pługa „ aby krety nie psuły pola”. W wielu domach restrykcyjnie też przestrzegano zasady, aby gospodyni wieczerzy nie wstawała od stołu, ponieważ kury nie siedziałyby na jajkach w przyszłym roku.
Bukty i moskole – podstawowe dania podhalańskiej Wigilii
Bez tych dwóch dań nie może obejść się typowa wigilijna kolacja na Podhalu. Moskole to ziemniaczane placki pieczone na blasze, które serwuje się z pokruszoną bryndzą i stopionym masłem, a bukty to po prostu kopytka. W niektórych domach do dziś podaje się kłuty, czyli kapustę z ziemniakami oraz kołatankę – potrawę z ugotowanej kaszy jęczmiennej, wymieszanej z pokrojoną brukwią i polaną miodem. Pozostałe dania na stole to zupa grzybowa, pierogi z kapustą, barszcz z kwaszonych buraków z fasolą oraz kluski z makiem i miodem. Mieszkańcy podnóża Tatr mają też w zwyczaju spożywanie opłatka z miodem.
Do najciekawszych rytuałów i przesądów, które przestrzegane są w tradycyjnych góralskich domach należą stawianie snopu zboża w kącie izby, aby zapewnić domostwu obfite plony w następnym roku i przyczepianie do drzwi domów i budynków gałązki jodły tzw. podłaźniczki, która chroni domowników i zwierzęta od złych mocy. Gałązka ta musi być ułożona w kształcie krzyża, aby szczęście nie ominęło domu.
Kutia – wigilijna królowa na podlaskich stołach
Danie z pszenicy z miodem , makiem i bakaliami to tradycyjne danie na Podlasiu. Przywędrowało tam z nieodległej Litwy, gdzie podawane było na …..stypach! Inne potrawy, które królują w wigilijnym menu tego dnia to kisiel owsiany, kluski z makiem polane olejem lnianym, a także podlaskie wareniki czyli pierogi z kapustą i grzybami.
Na Podlasiu wigilia Bożego Narodzenia pozostawała najbardziej uroczystym dniem w całym roku obrzędowym. Towarzyszyły mu liczne zwyczaje, obrzędy i wydarzenia magiczne. Wierzono, że to, co wydarzyło się 24 grudnia będzie miało niebagatelny wpływ na kolejny rok. I tak, jeśli pierwszym gościem tego dnia była kobieta wróżyło to niepowodzenie wszystkim zaplanowanym przedsięwzięciom, jeśli zaś mężczyzna – rok zapowiadał się szczęśliwie. Przy wigilijnym stole musiała zasiąść parzysta liczba osób, ponieważ nieparzysta wróżyła śmierć w najbliższym roku jednej z osób przy stole. Po wieczerzy, o północy gospodarze gromadzili się na wieczornej mszy zwanej pasterką. Wierzono, że gospodarz, który jako pierwszy wejdzie do kościoła, najszybciej we wsi skończy prace polowe.
Okres przedświąteczny w każdym polskim domu, bez względu na region, to czas wytężonej pracy w kuchni. I choć każda Pani Domu pragnie podać swoim gościom kulinarne dzieła przyrządzone własnoręcznie, nie każda ma na to czas w natłoku codziennych spraw, zakupów czy pracy zawodowej. Wtedy warto zamówić gotowe dania w restauracji. Przygotowane przez Szefów Kuchni pierogi czy makowiec będą smakowały jak domowe, zwłaszcza, że dysponują oni profesjonalnymi urządzeniami, których możliwości są o niebo większe niż domowe piekarniki.
Najlepsze restauracje w Polsce korzystają z urządzeń renomowanych marek, takich jak Palux, Pratica czy Ramalhos, których wyłącznym dystrybutorem na Polskę jest firma Best Company Solutions. Nadchodzący Nowy Rok to dobry czas na nowe inwestycje, które zapewnią powodzenie prowadzonym biznesom. Nasi eksperci nie tylko doradzą i dobiorą profesjonalny sprzęt dla małej i dużej gastronomii, ale też przeprowadzą szkolenia produktowe i zadbają o posprzedażowy serwis. Warto skorzystać z naszego ponad 10-letniego doświadczenia i wiedzy. W tym roku przed Wigilią już nie zdążycie, ale przed następną gwiazdką już tak 😉
Wesołych Świąt i Pomyślnego Nowego Roku!
