ZAiKS, organizacja zarządzająca prawami autorskimi, która od dawna budzi kontrowersje w sektorze HoReCa, jest obecnie pod ścisłym nadzorem prokuratury. Jak informuje „Rzeczpospolita”, prokuratura bada podejrzenie oszustwa i niegospodarności w Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS. Śledztwo obejmuje lata 2013–2022.
Zgłoszenie do prokuratury złożyli trzej twórcy, którzy twierdzą, że w ZAiKS dochodzi do nadużyć na milionowe kwoty. Według nich, pieniądze, które powinny trafiać do twórców, są przekazywane na rzecz fikcyjnych autorów lub poprzez tworzone fundusze, które następnie zasilają finansowo inne podmioty: firmy, fundacje powiązane osobowo z obecnymi władzami ZAiKS.
Najwięcej wątpliwości budzi system rozliczeń tantiem, które należą się kompozytorom i autorom tekstów za wykorzystanie ich utworów m.in. w mediach i lokalach. Twórcy alarmują, że obecny system rozliczeń poprzez tzw. repartycję punktową umożliwia nadużycia. Szacuje się, że chodzi o 30–40 mln zł rocznie z opłat od właścicieli lokali z „muzyką na żywo”.
Twórcy wskazują również na możliwe manipulacje w „wykazach utworów” przesyłanych do ZAiKS przez właścicieli lokali płacących za korzystanie z muzyki oraz na pomyłki w utworach zgłoszonych przez nadawców, które powodują, że honorarium zamiast do twórcy, trafia do budżetu ZAiKS jako „tantiemy niezidentyfikowane”.
ZAiKS odpiera stawiane zarzuty. Rzeczniczka ZAiKS, Anna Klimczak, zapewnia, że wszystko odbywa się zgodnie z ustawą. Śledztwo, które trwa od marca, zostało objęte nadzorem służbowym przez Departament ds. Przestępczości Gospodarczej w Prokuraturze Krajowej oraz Prokuraturę Regionalną w Warszawie.
